ΧΑΡΑ μου, εσύ - MY JOY

Η Clipart Films παρουσιάζει με περηφάνεια
μια μοναδική σοκαριστική ταινία
του Σεργκέι Λοζνίτσα
που όμοια της δεν έχετε
ξαναδεί ποτέ σας...

Σκηνοθέτης: Σεργκέι Λοζνίτσα (Sergei Loznitsa)
Με τους Victor Nemets, Olga Shuvalova, Vladimir Golovin
Δράμα, Ουκρανία 2010

Η σύγχρονη Ρωσία της βίας, της εγκληματικότητας της πορνείας μέσα από το φακό ενός ντοκιμενταρίστα όπως χαρακτηρίζεται ο Λονζνίτσα. Απόφοιτος του πάλαι ποτέ σπουδαίου Ρωσικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου ο 46χρονος σκηνοθέτης δοκιμάζει τις δυνατότητες του για πρώτη φορά σε μεγάλου μήκους ταινία, αποτελέσει την πραγματική ευχάριστη έκπληξη του φετινού Φεστιβάλ Καννών.
Είναι η ιστορία του οδηγού Γκιόργκι ο οποίος πηγαίνοντας προς την δουλειά του παίρνει λάθος δρόμο σε έναν αυτοκινητόδρομο της ρωσικής υπαίθρου. Μέσα από μια αλλόκοτη κατάσταση συναντά τους κατοίκους μιας απομονωμένης περιοχής. Έναν βετεράνο πολέμου, μια έφηβη πόρνη, μια τσιγγάνα και διεφθαρμένους αστυνομικούς. Η απώλεια της μνήμης του και η κακή κατάσταση της υγείας του είναι το κομβικό σημείο της ιστορίας, ξετυλίγοντας σαν παραβολή όλα εκείνα τα στοιχεία που αποκαλύπτουν την ηθική παρακμή της Ρωσίας.
Και, ξαφνικά, έρχεται ένας 46χρονος Ρώσος, ο Σεργκέι Λόζνιτσα, με θητεία στο ντοκιμαντέρ, στην πρώτη του ταινία με τίτλο Η ευτυχία μου (Schastye Moy), να μας μαρτυρήσει με μια στέρεα εικαστική γραφή, εκπληκτικά πλάνα και διαλόγους και αφήγηση σαλιγκαριού την πλήρη αποψίλωση της περίφημης ρωσικής ψυχής, σε έναν κτηνώδη πολτό. Η δυστυχία του δράματος μιας πολύπαθης χώρας, κατά τον Λόζνιτσα, έχει τις ρίζες της στον σταλινισμό, και μέσα από λαβυρινθώδεις αναδρομές στο παρελθόν το παρόν συγχέεται σε μια μοχθηρία άνευ προηγουμένου, μια ανομία που εξισώνεται με τη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα. Είναι η ιστορία ενός φορτηγατζή, που αρνείται να πληρώσει μια νεαρή κοπέλα που του προσφέρει σεξουαλικές υπηρεσίες, χάνεται στους κάμπους και τα λαγκάδια, και πέφτει θύμα κάποιων τυχαίων, που θέλουν να κλέψουν το εμπόρευμά του. Γυρισμένο σε ουκρανικά τοπία που μοιάζουν με τη ρωσική ενδοχώρα, το φιλμ χρησιμοποιεί τη φιγούρα ενός γέρου άνδρα που κρατάει δυο ρόλους, εντελώς αντίθετους σε ύφος, θέλοντας και να καταδείξει την αλλαγή του πνεύματος στο ίδιο πρόσωπο. Το βασικό, στο μόνο αριστούργημα από τις ταινίες που είδα στις Κάννες, είναι η αδιάσπαστη προσήλωση του Λόζνιτσα στον χώρο και τον χρόνο (αν και πολλοί θα διαφωνήσουν λόγω του μυστηρίου που περιβάλλει τους χαρακτήρες), χωρίς να ενδιαφέρεται για τον απόλυτο σεβασμό της γραμμικής πλοκής.
Η ταινία του Λόζνιτσα δεν πήρε κανένα βραβείο τελικά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ / LIFO

Μια κοινωνία βουτηγμένη στη διαφθορά και την εκμετάλλευση παρουσιάζει στην ταινία «Η χαρά μου» ο πρώην ντοκιμαντερίστας Σεργκέι Λοζνίτσα. Μια κοινωνία που βγήκε από ένα δυστυχώς διεφθαρμένο σοσιαλιστικό σύστημα για να οδηγηθεί σε ένα άλλο, το ίδιο διεφθαρμένο και απογοητευτικό σύστημα, το καπιταλιστικό. Ιστορίες της Ρωσίας, από την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα, βασισμένες σ' ό,τι γνώρισε ο σκηνοθέτης στα ταξίδια για τα ντοκιμαντέρ του. Με χαρακτήρες χωρίς ηθικές αξίες, που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν με κάθε τρόπο τον συνάδερφό τους, με αστυνομικούς που κλέβουν και κακοποιούν τους πολίτες αντί να τους προστατεύουν. Μια κοινωνία όπου η συμπόνια θεωρείται κακό κι όπου οι νεαρές ανήλικες κοπέλες προτιμούν την πορνεία παρά την όποια βοήθεια. Απαισιόδοξη σίγουρα εικόνα που μας δίνει μιαν άλλη, άγνωστη πλευρά της ρωσικής κοινωνίας. Με την κάμερα του Λοζνίτσα να ακολουθεί σε ατέλειωτα, εφιαλτικά τράβελινγκ τα διάφορα πρόσωπα, μέσα από χρώματα μουντά, με πρόσωπα που μοιάζουν να βγήκαν από τις σελίδες του Ντοστογιέφσκι και μ' ένα ρεαλισμό συγγενικό με εκείνο του Φασμπίντερ.
Ν.Φ.Μικελίδης / ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Στην ταινία Η χαρά μου, πρώτη μεγάλου μήκους ταινίας του Ρώσου σκηνοθέτη Σεργκέι Λοζνίτσα, έχουμε μια απαισιόδοξη, βουτηγμένη σε μια κατάμαυρη ατμόσφαιρα, αλληγορία πάνω στη σύγχρονη ρωσική κοινωνία.

Μέσα από διάφορες ιστορίες, που ξεκινούν από την εποχή του Β' Παγκόσμιου Πολέμου και φτάνουν ως τις μέρες μας (όλες βασισμένες σε ιστορίες που έμαθε στη διάρκεια των ταξιδιών του στη Ρωσία ο πρώην ντοκιμαντερίστας σκηνοθέτης), μας φέρνει σε επαφή με διεφθαρμένους αστυνομικούς, κλέφτες, νεαρές πόρνες.
Ο Σ.Λοζνίτσα έφτιαξε μια ταινία με δυνατές εικόνες.
ΤΑ ΝΕΑ

Το ρώσικο σινεμά έβγαλε μάτια ξανά στο διαγωνιστικό τμήμα με το φιλμ Η Ευτυχία Μου. Όση σχέση είχε ο τίτλος Happiness με το περιεχόμενο της ταινίας του Τοντ Σόλονς, άλλο τόσο έχει και αυτός εδώ, με την σινεμασκόπ κάμερα να ακροβατεί στις ράγες μιας εντυπωσιακής αφηγηματικής χορογραφίας στην Ρωσία του σήμερα -μια Ρωσία εξίσου εχθρική με αυτή που απεικονίζεται στο Φορτίο 200 για παράδειγμα, αλλά λιγότερο γκροτέσκα γι αυτό και ίσως πιότερο ενοχλητική. Φιλμικά μιλώντας όμως, πρόκειται για αδιαμφισβήτητο κομψοτέχνημα.
ΑΚΗΣ ΚΑΠΡΑΝΟΣ / www.sevenart.gr